​ #مشاهدات_انسان_در_حال_مرگ  ?? پنج چيز را به عنوان مشاهدات محتضر از روايات پراکنده مي توان استخراج کرد .  1⃣? يکي از چيزهايي که مي بيند 《جايگاه خود در بهشت و يا جهنم برزخ》 است .  ما در چندين روايت داريم که اجمالاً در آن موقع مي فهمد که جاي او کجا است. ?قرآن كريم در اين زمينه مي فرمايد:  لَقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هَذا فَكَشَفنا عَنْكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ.(ق: 22)  ▫️تو از اين حالت غافل بودي و ما پرده را از چشمان تو كنار زديم و امروز چشم تو كاملاً تيزبين است.  ?در آن لحظه مشاهدات چنان دقيق است كه در روايات، از وقت جان دادن به «عند المعاينه» ـ هنگام ديدارها ـ ياد شده است؛ زيرا در آن لحظه باطن و حقيقت اعمال خود را به چشم ملكوتي مي بيند.   (چهل حديث، ص453.) ♻ امام صادق(ع) در اين زمينه به  ابوبصير فرمود:  وقتي جان مؤمن به گلوگاه رسد و هنوز فروغ حياتش پايان نيافته و چراغ زندگي اش به كلي خاموش نشده است، منزلي را كه در بهشت دارد به او نشان مي دهند. از ديدن آن به هيجان مي آيد و مي گويد: مرا به دنيا بازگردانيد تا خانواده ام را از آنچه مشاهده مي كنم، آگاه سازم.  در پاسخش مي گويند: اين كار ناشدني است و راه بازگشت وجود ندارد. (کافي، ج3، ص135.) ?بر اين اساس، هنگام مرگ، هم مؤمنان و هم بدكاران، مشاهدات و ديدني هايي از گذشته و آينده خود دارند. اين ديدني ها براي انسان به صورت تجسم مال و فرزندان و عمل اوست كه با چشم برزخي مي بيند.( معاد، ص48.)  ☘ديدني ها و شنيدني هاي هنگام مرگ، براي انسان مؤمن حال خوشي مي آورد و با رضايت، جان را تسليم فرشتگان مي كند؛ زيرا او به مقام قرب الهي مي رسد و در انتظار چنين روزي بوده است. از اين رو، لحظه جان سپردن براي او بسيار شيرين و فرح بخش است.( تسنيم، ج5، ص571.)